Controlling w praktyce

– problematykę zarządzania kosztami produkcji oraz sprzedaży i marketingu w ujęciu procesowym;
– wielowymiarowe ujęcie wyniku finansowego na podstawie rachunku ABC w odniesieniu do działań, produktu i klienta;
– wykorzystanie ABC w rozliczaniu kosztów sprzedaży i marketingu oraz ustalania wyniku finansowego według produktów i klientów
– metodologia budżetowania kosztów (ABB) w oparciu o techniki ABC

Przedmowa

Budżetowanie kosztów w firmie produkcyjnej

• Przygotowanie i planowanie produkcji
• Budżetowanie kosztów wydziałowych produkcji podstawowej i pomocniczej
• Pośrednie koszty produkcji
• Budżety kosztów wydziałowych
• Zasady opracowania budżetu kosztów wydziałowych
• Podział budżetowanych kosztów wydziałowych na stałe i zmienne.
• Współczynnik zmienności kosztów. Funkcja kosztów wydziałowych
• Rozliczanie budżetowanych kosztów wydziałów produkcji pomocniczej
• Budżetowanie kosztów bezpośrednich
• Materiały bezpośrednie
• Płace bezpośrednie
• Budżetowanie kosztów nieprodukcyjnych
• Postulowany koszt jednostkowy produktu
• Planowanie wyniku finansowego na podstawie rachunku kosztów pełnych i zmiennych

Planowanie finansowe w firmie produkcyjnej

• Analiza progu rentowności i planowanie wyniku finansowego w krótkim okresie
• Planowany próg rentowności
• Planowanie wyniku finansowego w oparciu o analizę progu rentowności
• Próg rentowności ze zmianą struktury asortymentowej
• Minimalny i maksymalny próg rentowności
• Analiza progu rentowności i wyniku finansowego w rachunku kosztów pełnych i rachunku kosztów zmiennych
• Dźwignia operacyjna i finansowa
• Zarządzanie kapitałem pracującym
• Wymagany poziom aktywów bieżących
• Finansowanie aktywów bieżących
• Zarządzanie zapasami
• Zarządzanie środkami pieniężnymi
• Zarządzanie należnościami i zobowiązaniami
• Postulowane zmiany w poziomie kapitału pracującego
• Planowanie inwestycji i ocena ich efektywności
• Planowanie finansowe w analizie opłacalności inwestycji
• Szacowanie opłacalności inwestycji – metody
• Decyzje inwestycyjne w warunkach inflacji
• Decyzje inwestycyjne a ryzyko
• Konstrukcja sprawozdań finansowych pro forma
• Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych pro forma
• Bilans pro forma
• Planowanie potrzeb kapitałowych w długim okresie
• Planowanie docelowego poziomu aktywów i źródeł ich finansowania
• Planowanie bilansu, rachunku wyników i sprawozdania z przepływu środków pieniężnych
• Symulacja zapotrzebowania na dodatkowy kapitał w zależności od tempa rozwoju przedsiębiorstwa i jego polityki finansowej

Kontrola wykonania budżetów operacyjnych i finansowych

• Przeliczanie budżetów wyjściowych kosztów na budżety elastyczne kosztów
• Sprawozdania z wykonania budżetów kosztów
• Koszty wydziałowe wydziałów produkcji podstawowej
• Koszty płac i materiałów bezpośrednich
• Koszty nieprodukcyjne
• Kontrola kosztów niewykorzystanego majątku produkcyjnego
• Monitorowanie kosztów i wyników przedsiębiorstwa na podstawie analizy odchyleń
• Monitorowanie wyniku finansowego w tradycyjnym rachunku kosztów zmiennych
• Uzupełniająca analiza i kontrola kosztów stałych
• Monitorowanie wykonania sprawozdań finansowych i planowanego poziomu wskaźników finansowych
• Raporty z wykonania sprawozdań finansowych
• Kontrola wykonania planowanego poziomu wskaźników finansowych

Rachunek kosztów standardowych w budżetowaniu i kontroli

• Podstawowe zasady i procedury rachunku kosztów standardowych
• Zastosowanie budżetów w procesie kontroli i oceny działalności przedsiębiorstwa
• Budżetowanie elastyczne
• Analiza porównawcza planowanego i rzeczywistego poziomu kosztów
• Porównanie wyniku rzeczywistego z budżetem przeliczonym
• Analiza odchyleń w przypadku, gdy sprzedaż nie jest równa produkcji oraz uzgodnienie wyniku rzeczywistego w rachunku kosztów pełnych i rachunku kosztów zmiennych
• Rachunek kosztów standardowych
• Podstawowe rodzaje rachunku kosztów postulowanych
• Procedury wyznaczania standardów kosztów i rodzaje standardów
• Analiza odchyleń w standardowym rachunku kosztów zmiennych
• Odchylenia materiałów bezpośrednich
• Odchylenia płac bezpośrednich
• Odchylenia kosztów zmiennych wydziałowych
• Odchylenia kosztów zmiennych sprzedaży
• Odchylenia kosztów stałych wydziałowych
• Odchylenie kosztów stałych sprzedaży i administracji
• Odchylenia na sprzedaży
• Uzgodnienie planowanego i rzeczywistego wyniku finansowego oraz raporty kontrolno-wynikowe dla wyróżnionych ośrodków odpowiedzialności
• Uzupełniająca analiza odchyleń w standardowym rachunku kosztów pełnych
• Odchylenia kosztów stałych wydziałowych
• Odchylenia na sprzedaży
• Uzgodnienie planowanego i rzeczywistego wyniku finansowego
• w rachunku kosztów pełnych
• Rozwinięcie analizy odchyleń materiałów i płac bezpośrednich oraz marży na sprzedaży
• Szczegółowe odchylenia materiałów bezpośrednich
• Szczegółowe odchylenia płac bezpośrednich
• Szczegółowe odchylenia marży na sprzedaży
• Praktyczne aspekty standardowego rachunku kosztów.
• Analiza odchyleń oraz system ich monitorowania
• Wykorzystanie analizy odchyleń kosztów do celów zarządzania
• Analiza odchyleń kosztu rzeczywistego od kosztu standardowego
• Odchylenia od standardowych kosztów materiałów bezpośrednich
• Odchylenie od standardowych kosztów robocizny bezpośredniej
• Odchylenie od standardowych zmiennych kosztów wydziałowych
• Odchylenie od standardowych kosztów wydziałowych
• Kalkulacja rzeczywistego kosztu jednostkowego produktu przy rachunku kosztów standardowych
• Ewidencja syntetyczna kosztów produkcji
• przy rachunku kosztów standardowych
• Prezentacja danych o odchyleniu kosztu standardowego
• Monitorowanie wyniku finansowego w standardowym rachunku kosztów zmiennych

Rachunek kosztów działań ABC

• Podstawowe zasady i procedury rachunku kosztów działów
• Uwarunkowania i problemy rozliczania kosztów pośrednich w tradycyjnym systemie rachunku kosztów
• Tradycyjne procedury rozliczania kosztów pośrednich
• Problemy związane z rozliczaniem kosztów pośrednich w tradycyjnym systemie rachunku kosztów
• Kalkulacja kosztów produktu w rachunku kosztów działów
• Etapy rachunku kosztów działów
• Identyfikacja istotnych działań występujących w przedsiębiorstwie
• Ustalenie kosztów wyodrębnionych działów (activity cost pool)
• Określenie jednostki pomiaru wolumenu każdego działania
• Rozliczenie kosztów pośrednich poszczególnych działów na produkty
• Kalkulacja kosztów produktu w rachunku kosztów działów – przykład
• Charakterystyka działań zachodzących w przedsiębiorstwie, ich kosztów i jednostek pomiaru
• Kalkulacja kosztów produktów w podejściu tradycyjnym
• Kalkulacja kosztów produktów w podejściu ABC
• Różnice między tradycyjnym rachunkiem kosztów i rachunkiem kosztów działów
• Problemy związane z wdrażaniem rachunku kosztów działów
• Praktyczne aspekty ABC - system alokacji kosztów pośrednich w procesy produkcyjne (Działania) i produkty
• Struktura rodzajowa kosztów wydziałowych w centrach kosztów produkcji podstawowej
• Jednostki pomiaru kosztów rodzajowych miejsc powstawania kosztów
• Identyfikacja wartości kosztów rodzajowych dla centrów kosztów
• Charakterystyka procesów produkcyjnych - mikrodziałów
• Wskaźniki alokacji kosztów rodzajowych w procesy produkcyjne – mikrodziałania
• Stawka jednolitych kosztów rodzajowych na ich jednostki pomiaru
• Wycena procesów produkcyjnych – mikrodziałania
• Grupowanie procesów produkcyjnych – mikrodziałania w działania.
• Jednostki pomiaru wolumenu działów
• Pula i stawki kosztów działów
• Koszty sprzedaży i marketingu oraz system ich rozliczania według metody ABC
• Koszt jednostkowy produktu i wynik finansowy liczony według metody ABC
• Zastosowanie Rachunku kosztów działów(ABC) w procesie budżetowania – ABB

Strategiczna karta wyników jako system pomiaru działalności i zarządzania strategicznego

• Strategia przedsiębiorstwa a zapotrzebowanie na informacje z systemu rachunkowości zarządczej
• Strategiczna karta wyników jako system pomiaru działalności
• Znaczenie kompleksowego i zrównoważonego systemu pomiaru działalności
• Perspektywa klienta
• Perspektywa procesów wewnętrznych
• Perspektywa rozwoju
• Perspektywa finansowa
• Strategiczna karta wyników – przykład
• Strategiczna karta wyników jako fundament systemu zarządzania strategicznego
• Strategiczna karta wyników – od narzędzia pomiaru działalności do systemu zarządzania strategicznego
• Wyjaśnianie wizji i strategii
• Komunikowanie i koordynowanie
• Planowanie
• Sprzężenie zwrotne i uczenie się
• Wdrażanie strategicznej karty wyników
• Strategiczna karta wyników – podsumowanie

Organizacja i informatyzacja controllingu we współczesnym przedsiębiorstwie

• Organizacja i funkcje działu controllingu
• Problemy informatyzacji systemów controllingu
• Wdrażanie controllingu przy wykorzystaniu systemów finansowo-księgowych z nadbudową i opracowanie niezależnych systemów informatycznych
• Implementacja controllingu w środowisku zintegrowanych systemów zarządzania przedsiębiorstwem klasy MRP II

Bibliografia

dr hab. Zbigniew Leszczyński, prof. PŁ

Pracownik naukowy Wydziału Organizacji i Zarządzania Politechniki Łódzkiej, wieloletni pracownik międzynarodowych firm konsultingowych. Zajmuje się projektowaniem systemów informacyjnych zarządzania kosztami i inżynierii kosztów, wykonał kilkanaście projektorów wdrożeniowych w przedsiębiorstwach z różnych branż. Autor wielu specjalistycznych publikacji z zakresu zarządzania kosztami i rachunku kosztów.

dr Tomasz Wnuk-Pel

Pracownik Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego, partner w T.G. RaFiB Sp. z o.o. – firmie consultingowej specjalizującej się w projektowaniu i wdrażaniu nowoczesnych systemów rachunkowości zarządczej i controlligu. Twórca i współtwórca projektów systemów controllingu i rachunkowości zarządczej w wiodących polskich firmach oraz programów szkoleniowych. Autor wielu książek i artykułów z zakresu rachunku kosztów, zarządzania kosztami, budżetowania, rachunkowości zarządczej i controllingu.