Karta Nauczyciela
Co się zmieniło od września 2022 r.?
Z dniem 1 września 2022 r. weszła w życie nowelizacja Karty Nauczyciela. Zmiany dotyczą przede wszystkim wprowadzenia nowych zasad awansu zawodowego nauczycieli.
Zdaniem ustawodawcy nowe przepisy mają uprościć i odbiurokratyzować system awansu zawodowego oraz zagwarantować nauczycielom rozpoczynającym pracę w szkole wyższe wynagrodzenie.
Nowe zasady awansu zawodowego
► Uproszczona ścieżka awansu, instytucja mentora
Zmniejszono liczbę stopni awansu zawodowego, pozostawiając jedynie stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego. Znika stopień nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego, co oznacza, że nauczyciel rozpoczyna pracę w szkole bez stopnia awansu zawodowego. Zamiast tego przez 3 lata i 9 miesięcy będzie przygotowywał się do zawodu nauczyciela, a w tym czasie będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony na 2 lata szkolne.
Osobie odbywającej przygotowanie do zawodu nauczyciela dyrektor szkoły przydziela mentora – jego zadaniem będzie udzielanie pomocy tzw. nauczycielowi początkującemu.
W praktyce obowiązki mentora pokrywają się z zadaniami dotychczasowego opiekuna stażu.
Nauczycieli ucieszy zapewne zlikwidowanie wielu formalnych wymogów związanych z odbywaniem staży, przygotowywaniem planów rozwoju zawodowego oraz sprawozdań z ich realizacji, słowem – rezygnacja z części dotychczasowej pracochłonnej „papierologii”. Celem ustawodawcy było bowiem położenie większego nacisku na nabywanie przez nauczycieli umiejętności praktycznych.
► Ocena pracy nauczyciela, lekcja pokazowa
Sprawdzeniu tych umiejętności służyć ma przeprowadzana przez dyrektora obserwacja zajęć nauczyciela w trakcie jego przygotowania do zawodu oraz dokonywana ocena jego pracy. Ostatecznym sprawdzianem dla nauczyciela początkującego ma być przeprowadzenie przez niego tzw. lekcji pokazowej przed powołaną w tym celu komisją. Po godzinnej obserwacji zajęć komisja omówi je z nauczycielem, a także przeprowadzi z nauczycielem rozmowę dotyczącą ważnych aspektów jego pracy. Po omówieniu zajęć i przeprowadzeniu rozmowy z nauczycielem komisja wyda opinię. W przypadku opinii pozytywnej nauczyciel będzie mógł składać wniosek o nadanie stopnia mianowanego. Ostatnim etapem starań o uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego jest zdanie egzaminu przed komisją kwalifikacyjną, podczas którego sprawdza się spełnianie przez nauczyciela wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności niezbędnych do efektywnego realizowania obowiązków nauczyciela.
► Dalszy awans nauczyciela, przepisy przejściowe
Należy podkreślić, że uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego jest obligatoryjne, nauczyciel ma na to 6 lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela.
Po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego nauczyciel może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego.
Ważną informacją jest, że przepisy przejściowe powalają na zdobycie kolejnego stopnia awansu na starych zasadach wszystkim tym, którzy 1 września 2022 r. byli już w trakcie stażu.
Obowiązek dostępności
Inną ważną i wzbudzającą najwięcej kontrowersji zmianą jest zobowiązanie nauczyciela w ramach pensum do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny w ciągu 2 tygodni, w trakcie której, odpowiednio do potrzeb, prowadzi konsultacje dla uczniów, wychowanków lub ich rodziców. W odczuciu nauczycieli jest to niepotrzebne zwiększenie liczby godzin pracy, bez dodatkowego wynagrodzenia.
Wynagrodzenia nauczycieli
Na zmianach skorzystają jedynie nauczyciele rozpoczynający pracę; wynagrodzenie w pierwszym roku pracy wzrośnie o 20% w stosunku do dotychczasowej kwoty. Szybsza ścieżka awansu na nauczyciela mianowanego spowoduje z kolei przyspieszone przeszeregowanie płacowe i realnie wyższe zarobki już w piątym roku pracy. Bez zmian pozostała podstawa wyliczania wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych, a zatem nauczyciele z dłuższym stażem ewentualnych podwyżek mogą się doczekać dopiero w ustawach budżetowych uchwalanych na kolejne lata.
Czy nowe regulacje Karty Nauczyciela mogą poprawić sytuację w polskiej oświacie? Nauczycielskie związki zawodowe krytykowały je już na etapie projektowania zmian, wytykając resortowi edukacji chaotyczność i niespójność wprowadzanych rozwiązań, co w konsekwencji doprowadzi do obniżenia jakości nauczania, zmniejszenia stabilności zatrudnienia i obniżenia wynagrodzeń. Rozpoczęty we wrześniu 2022 r. pierwszy pod rządami znowelizowanej Karty Nauczyciela rok szkolny zapewne pozwoli lepiej ocenić wprowadzone zmiany.
J.T.
Fragmenty pochodzą z książki:
.png)
Książkę lub e-book kupisz z rabatem 10% wpisując w koszyku kod: ST10JT
Jak skorzystać z kodu rabatowego ⇒
Jak skorzystać z kodu rabatowego ⇒
